Na przestrzeni ostatnich lat w polskich mediach pojawiły się informacje o pożarach instalacji fotowoltaicznych na dachach domów jednorodzinnych. Instalatorzy zaczęli spotykać się z pytaniami ze strony inwestorów, dotyczącymi bezpieczeństwa przeciwpożarowego takich urządzeń. Wyjaśniamy wątpliwości i wskazujemy, na co warto zwrócić uwagę montując panele fotowoltaiczne.
Zasada nr 1: Poprawnie zaprojektowana i wykonana instalacja
Należy pamiętać, że mikroinstalacja fotowoltaiczna to urządzenie elektryczne, a w praktyce „mała elektrownia” zamontowana na naszym dachu lub na działce. Tak jak inne urządzenia elektryczne, posiada szereg zabezpieczeń, które umożliwiają bezpieczne użytkowanie. Fotowoltaika to obecnie sprawdzona metoda produkcji energii elektrycznej na własny użytek. Bezpieczeństwo jej użytkowania zależy od kilku elementów, ale przede wszystkim jednej, najważniejszej zasady – prawidłowo zaprojektowana oraz poprawnie zamontowana instalacja fotowoltaiczna jest w 100 proc. bezpieczna, w szczególności w kontekście ochrony przeciwpożarowej. Nie bez przyczyny w wielu poradnikach wskazuje się na istotę wybrania sprawdzonego instalatora, który zamontuje instalację zgodnie ze stosowanymi praktykami. Przypadki pożarów fotowoltaiki są incydentalne, ale jeśli już występują – to głownie w wyniku błędów popełnianych już na etapie projektowania i realizacji montażu. Za to odpowiada firma instalacyjna.
Zasada nr 2: Ufaj, ale sprawdzaj
Warto poświęcić dużo uwagi i czasu na etapie wyboru firmy instalacyjnej. Należy stawiać zawsze na podmiot o ugruntowanej pozycji na rynku, zapewniający kompleksową obsługę – od projektu po montaż i obsługę serwisową. Nie należy podpisywać umowy z pierwszą, lepszą firmą, której ulotka znalazła się przypadkowo w skrzynce na listy. Wybierz instalatora należącego do czołówki firm w Polsce. Wśród nich jest Stilo Energy, który posiada blisko 100 ekip instalatorskich. Na stronie firmy można znaleźć informacje co do stosowanych komponentów, gwarancji czy zrealizowanych już projektów. Co najważniejsze, jest pewność, że większa firma będzie funkcjonowała na rynku jeszcze przez długie lata – jest to ważne z punktu obsługi posprzedażowej.
Nad procesem montażu w Stilo Energy czuwa dedykowany klientowi opiekun odpowiedzialny za logistykę, terminy i zakres umówionych prac. Montaż realizowany jest zgodnie z prawem i normami budowlanymi. Dla instalacji powyżej 6,5 kWp przygotowywana jest dokumentacja umożliwiająca uzgodnienie instalacji w zakresie ochrony przeciwpożarowej z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Zasada nr 3: Jakość i komponenty
Mikroinstalacja fotowoltaiczna to system naczyń połączonych. W jego skład wchodzą moduły fotowoltaiczne, inwerter (falownik), system montażowy (konstrukcja wsporcza), okablowanie oraz zabezpieczenia. Od jakości tych wszystkich składowych zależy funkcjonowanie mikroinstalacji, ale i bezpieczeństwo. W przypadku inwestycji w fotowoltaiki taniej nie oznacza lepiej. Istotą jest skomponowanie systemu z dobrej jakości komponentów. Przełoży się to na efektywność systemu, ale także żywotność instalacji, która posłuży nawet do 30 lat.
Zasada nr 4: Kluczem do bezpieczeństwa jest mikroinwerter
Sercem systemu fotowoltaicznego jest falownik (inwerter). Jego głównym zadaniem jest przetworzenie prądu stałego w prąd zmienny. W montażu stosowane są trzy rodzaje falowników: centralne, stringowe oraz mikroinwertery. W Polsce często stosuje się falowniki stringowe, które są względnie tańsze. Droższe są mikroinwertery (mikrofalowniki), które są normą na zagranicznych rynkach (np. w Australii lub USA). Są one wyznacznikiem inteligentnych systemów fotowoltaicznych. Cechuje je wysoka wydajność, ale przede wszystkim – bezpieczeństwo, także przeciwpożarowe. Kwestię wykorzystania falowników centralnych, stringowych oraz mikrofalowników w kontekście bezpieczeństwa pożarowego szczegółowo przedstawiają eksperci Stilo Energy. Firma specjalizuje się w projektowaniu instalacji opartych na technologii mikofalowników. W systemach stosuje rozwiązania firmy APsystems, których jest głównym przedstawicielem w Polsce.
Mikrofalowniki w przeciwieństwie do falowników centralnych są instalowane na dachu do maksymalnie czterech modułów fotowoltaicznych. W przypadku montażu falowników stringowych panele są połączone szeregowo. Każdy z nich dodawany do stringu zwiększa napięcie stałe w całym obwodzie. W rezultacie systemy te mogą generować prąd stały (DC) o niebezpiecznym napięciu nawet 1000V. Najmniejsza awaria jednego z komponentów np. kabla, może spowodować awarię łuku DC oraz zagrożenie pożarowe.
Co najważniejsze, mikroinwertery minimalizują ryzyko zapłonu. Wykorzystują napięcie prądu stałego nie większe niż 60V. W przypadku wystąpienia pożaru, strażacy mogą podjąć się bezpiecznie akcji gaśnicze.
Mikrofalownik ma także o wiele więcej przewag, niż tradycyjne inwertery. Gwarantują większą produkcję energii niż instalacja z falownikiem centralnym, ponieważ dają możliwość zarządzania pojedynczymi panelami, co oferuje możliwości elastycznego projektowania systemów PV np. na skomplikowanych dachach. Co najważniejsze, montowane są bezpośrednio na dachu i nie zajmują dodatkowej przestrzeni w domu. Nie powodują uciążliwego hałasu, co występuje w przypadku falownika centralnego.
Podsumowując, bezpieczeństwo pożarowe zależy od wielu czynników. Wybór falownika i instalatora jest wbrew pozorom decyzją, którą warto podjąć świadomie i z korzyścią dla bezpieczeństwa.
